Het Nederlandse ministerie van Defensie wil de bewegingsvrijheid van journalisten die in Uruzgan werken misschien verder beperken. Aanleiding is een bericht van BNR Nieuwsradio dat gevoelige operationele informatie zou bevatten.
Het doel van de maatregel is om te voorkomen dat tactische informatie over militaire acties worden bekendgemaakt. Nu controleert Defensie al de berichtgeving van journalisten die “embedded” zijn bij het Nederlandse leger.
Volgens de Telegraaf bevestigde een woordvoerder van het ministerie van Defensie woensdag een bericht daarover in NRC Handelsblad.
Aanleiding is berichtgeving van BNR Nieuwsradio maandag, waarin melding werd gemaakt van een mogelijk ophanden zijnde NAVO-operatie in de Baluchi-vallei. Volgens Defensie handelde het radiostation hiermee in strijd met de afspraken die met de media zijn gemaakt. “We zijn hier niet gelukkig mee”, zei de woordvoerder.
Defensie vindt dat de oorspronkelijke woorden van Geerts verkeerd zijn weergegeven. Op de vraag aan de kolonel of hij actie gaat ondernemen in de Baluchi-vallei, zei de kolonel: “Daar gaan we wat aan doen.”
Het bezwaar van commandant Geerts is dat er door het persbericht, dat overigens niet door de voorlichters is ingezien, ‘operationele informatie’ wordt gepubliceerd, die militaire acties kan verstoren en troepen in gevaar kan brengen.
Maatregelen
“De journalisten die onder de hoede van Defensie in Uruzgan aanwezig zijn, mogen niet langer werken in hun gepantserde container nabij de kantoren van de missiestaf op Kamp Holland. Ook mogen zij het terrein van de staf nog slechts onder begeleiding betreden. Zij moeten nu werken vanuit de slaapvertrekken.”
Hiermee scherpt Defensie de regels aan waaronder journalisten mogen werken in Kamp Holland, vanwege het bericht van BNR Nieuwsradio, want dat bevatte dus gevoelige informatie.
Over het voorstel, dat van commandant Nico Geerts van de ISAF-troepen in Uruzgan komt, is volgens de Telegraaf echter nog geen besluit genomen.
Gedacht wordt aan het meer herkenbaar maken van journalisten op Kamp Holland of hen niet meer in de containergebouwtjes te laten werken waar ook de staf is gevestigd.
Defensie wil geen operationele informatie naar buiten brengen om te voorkomen dat de troepen in gevaar worden gebracht.
De voorlichters lezen om die reden vooraf alle stukken van gedrukte media en bekijken en beluisteren radio- en televisieopnamen voordat ze naar buiten worden gebracht.
In veel delen van Afghanistan is het te gevaarlijk voor journalisten om zelfstandig te werken. Journalisten worden daarom wel “embedded” bij legereenheden van de verschillende landen die deelnemen aan de ISAF-operaties in Afghanistan.
Journalisten die met Defensie meereizen naar Afghanistan ondertekenen een gedragscode, waarin onder andere staat dat zij hun werk voordat het wordt gepubliceerd aan Defensie voorleggen.
De NRC schreef “vrijheid pers aan banden in Uruzgan”, maar vanwege de veiligheidssituatie was de pers in Afghanistan al onder de controle gesteld van het ministerie van Defensie.
Wederhoor
BNR-radio zegt dat twee voorlichters de uitzending vooraf in totaal drie keer hebben beluisterd. Ook was er eén van hen aanwezig toen het interview werd afgenomen.
Kolonel Geerts meldde de journalist na afloop van het gesprek zelf dat er wat hem betreft niets in de opname geknipt hoefde te worden.
Het ligt natuurlijk ook aan de militairen zelf wat ze aan verslaggevers vertellen of niet.
